Dấu mốc quan trọng trong công tác đào tạo trẻ phải kể đến là thành tích của U23 Việt Nam tại VCK U23 châu Á 2018. Thời điểm đó, hàng loạt lò đào tạo được xem là hình mẫu như HAGL- Arsenal JMG, Hà Nội FC, Thể Công Viettel, SLNA, PVF… Trước đó, bóng đá trẻ Việt Nam từng có bước tiến với đội U20 dự U20 World Cup 2017. Tuy nhiên, cú hích thật sự đến từ U23 Việt Nam dưới sự dẫn dắt của HLV Park Hang Seo khi tạo nên kỳ tích đáng nhớ.

Sau thành công đó, công tác đào tạo trẻ tại Việt Nam được chú trọng hơn bao giờ hết. Nhiều mô hình được đầu tư bài bản và hiện đại, trong đó nổi bật là xu hướng liên kết với các CLB nước ngoài để chuyển giao công nghệ hoặc mời chuyên gia huấn luyện. HAGL-Arsenal JMG là điển hình của việc chuyển giao giáo án. PVF chọn hướng mời chuyên gia quốc tế đến làm việc. Sau đó, mô hình hợp tác này lan rộng với sự ra đời của các học viện như TP.HCM – Lyon, Bà Rịa Vũng Tàu – Juventus...

Bên cạnh đó, nhiều CLB lựa chọn mô hình tự xây dựng và phát triển nội lực như Thể Công Viettel, Hà Nội FC, SLNA, Bình Dương, Thanh Hóa... Ngay cả HAGL sau thời gian hợp tác với nước ngoài cũng quay lại với giáo án riêng. TP.HCM dừng hợp tác với Lyon vì không thấy hiệu quả rõ ràng. Mới đây, Ninh Bình được cho là đang hướng tới hợp tác với CLB Barcelona để xây dựng “La Masia phiên bản Việt”.

Có thể thấy bóng đá trẻ Việt Nam đã có định hướng rõ ràng và điều kiện thuận lợi để phát triển. Tuy nhiên, để đảm bảo tính bền vững, cần có chiến lược thống nhất, đồng bộ trên toàn hệ thống. Đáng chú ý, Đề án Phát triển Bóng đá Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045 của Bộ VHTTDL lần đầu tiên thể chế hóa vai trò trung tâm của đào tạo trẻ. Đề án này tạo khung chính sách toàn diện từ tuyển chọn, huấn luyện, đầu tư cơ sở vật chất, đến tài chính, nhằm hướng tới một thế hệ đủ năng lực vươn ra tầm châu lục, thế giới.

Theo đề án, hệ thống đào tạo trẻ được tổ chức theo mô hình “kim tự tháp”. Tầng đáy là phong trào bóng đá học đường, cộng đồng, địa phương; tầng giữa là các trung tâm đào tạo cấp tỉnh và học viện; đỉnh là các Trung tâm huấn luyện quốc gia. Mối liên kết giữa các tầng được đảm bảo bằng hệ thống thi đấu trẻ bắt buộc và giám sát kỹ thuật từ VFF.

Cụ thể, từ năm 2026, các CLB chuyên nghiệp sẽ bắt buộc duy trì hệ thống đào tạo từ U11 đến U21. Các giải trẻ quốc gia sẽ được cải tổ, tăng số vòng đấu, giúp cầu thủ trẻ có cơ hội ra sân thường xuyên hơn, yếu tố then chốt trong việc phát triển kỹ thuật, chiến thuật và bản lĩnh thi đấu.Điểm mới quan trọng là vai trò của Nhà nước trong việc hỗ trợ ngân sách, đầu tư cơ sở vật chất cho các địa phương và tổ chức tham gia xã hội hóa đào tạo trẻ. Sự kết hợp này sẽ tạo nên nguồn lực mạnh mẽ hơn, thay vì chỉ trông chờ vào một phía.

Đặc biệt, hệ thống thi đấu trẻ sẽ được cải tiến để đảm bảo cầu thủ từ các lứa tuổi có tối thiểu 20–30 trận/năm. Khi mục tiêu này được hiện thực hóa, cầu thủ trẻ sẽ có nhiều cơ hội cọ xát, thể hiện tài năng. Qua đó, giới chuyên môn dễ dàng đánh giá, chọn lọc nhân tố xuất sắc bổ sung cho các đội tuyển, tạo nên những cú hích lớn cho bóng đá Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.