Dù sao thì Guardiola cũng đã làm HLV được 20 năm. Ông đã dẫn dắt 3 CLB ở 3 quốc gia, giám sát hàng trăm trận đấu và phát biểu hàng giờ đồng hồ trong các buổi họp báo. Những cuốn tiểu sử như Pep Confidential tuyên bố đã tiết lộ những bí mật về triết lý và phương pháp của ông.

Tuy nhiên, một trong những lý do khiến Guardiola vẫn hấp dẫn là sự khó nắm bắt. Bạn không thể đóng khung Pep. Chẳng hạn, ông ghét thuật ngữ ban đầu gắn liền với phong cách của mình - Tiki Taka - và khẳng định ông chưa bao giờ chơi theo phong cách đó. Ông đã từng để lại ấn tượng về việc muốn tung ra một đội hình toàn tiền vệ, nhưng lại giành "cú ăn ba" thứ hai với 4 trung vệ.

Trên hàng công, ông dường như ưa chuộng một "số 9 ảo", không có tiền đạo cắm, một "số 9" có khả năng chơi bóng tuyệt vời. Bất cứ ai ngoại trừ một "số 9" kiểu cũ. Bạn có còn tự tin rằng mình đã hiểu hết Guardiola không? Để mượn khẩu hiệu của một loạt phim cũ trên MTV: “Bạn nghĩ bạn biết, nhưng bạn không hề biết gì cả".

Khi Man City ký hợp đồng với Erling Haaland, anh không được coi là phù hợp với hình mẫu một cầu thủ của Pep. Phân tích dựa trên bằng chứng của John Muller, đã đưa ra lập luận chống lại việc ký hợp đồng với Haaland, viện dẫn cái gọi là "thuế Bundesliga", sự khác biệt về phong cách giữa Dortmund và Man City, và những kỳ vọng mà Guardiola đặt ra đối với khả năng chuyền bóng, rê bóng và liên kết lối chơi của các tiền đạo.

Việc phân tích chi tiết những điểm yếu rõ ràng của cầu thủ người Na Uy, chẳng hạn như khả năng chạm bóng và số lần chạm bóng ít ỏi của Haaland, là một cách làm trung thực để sa vào những chi tiết vụn vặt. Bức tranh toàn cảnh mà City không bao giờ quên là khả năng ghi bàn phi thường của Haaland. Anh trở thành cầu thủ nhanh nhất đạt 50 bàn thắng trong lịch sử Premier League, giành Chiếc giày vàng ở 2/3 mùa giải đầu tiên và được dự đoán sẽ phá kỷ lục mọi thời đại của Alan Shearer.

Nếu ghi bàn là điều khó nhất trong một môn thể thao có ít bàn thắng, thì việc quá chú trọng vào các khía cạnh khác trong lối chơi của Haaland là khá kỳ lạ. Điều đó đưa chúng ta đến với đầu sân bên kia và gặp một người khổng lồ khác, Gianluigi Donnarumma.

Donnarumma ra mắt Milan ở tuổi 16 và được triệu tập vào đội tuyển Italia ở tuổi 17. Thi đấu cho cả hai đội bóng đó, đặc biệt là trên sân khấu San Siro, có thể khiến những cầu thủ giàu kinh nghiệm hơn nhiều cũng phải choáng ngợp. Nhưng Donnarumma thì không. 

Mới chỉ 26 tuổi và sắp có lần ra sân thứ 500 trong sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp, anh sinh ra để làm điều đó và dường như không hề nao núng trước những kỳ vọng mà truyền thông Italia đặt ra cho "Gigi Buffon tiếp theo" hay vị thế cầu thủ được trả lương cao nhất Serie A khi còn là một thiếu niên.

Tại Milan và PSG, Donnarumma đã khẳng định mình bằng cách vượt qua những thủ môn được ký hợp đồng từ Real Madrid. Donnarumma được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất EURO 2020 khi Italia lần đầu tiên vô địch giải đấu sau hơn 6 thập kỷ. France Football đã trao cho Donnarumma giải Yashin vào năm sau, một giải thưởng mà anh dự kiến sẽ nhận được một lần nữa sau vai trò của mình trong chức vô địch Champions League đầu tiên của PSG. 

Theo dữ liệu của Opta, chỉ có 2 thủ môn thi đấu ở 5 giải đấu hàng đầu đã cản phá được nhiều bàn thắng hơn mức trung bình của một thủ môn (40.5) trong thập kỷ qua so với Donnarumma.

Là thủ môn duy nhất và cầu thủ người Ý duy nhất lọt vào danh sách rút gọn Quả Bóng Vàng, thật đáng ngạc nhiên khi tất cả những thành tựu này bằng cách nào đó đều khó được nói ra, chỉ là thứ yếu và bị đánh giá thấp.

Tất nhiên, một phần trong số đó là do chuỗi kịch tính của các cuộc đàm phán hợp đồng do Team Raiola dẫn đầu, đã kết thúc với việc Donnarumma rời CLB thời thơ ấu Milan và PSG trong một bầu không khí u ám. Thật không hay chút nào khi Milan vô địch giải đấu trong mùa giải đầu tiên mà không có Donnarumma. Người thay thế anh, Mike Maignan, đã đóng vai trò quan trọng trong chức vô địch Scudetto đó, nổi bật nhờ sự kết hợp giữa khả năng phân phối bóng xuất sắc và cản phá những cú sút không tưởng.

Nhưng nếu bạn nói chuyện với người hâm mộ Milan về Maignan bây giờ, họ sẽ than phiền về sự mong manh của anh và sự sụt giảm sau đó trong khả năng cản phá. Về mặt chỉ số "số bàn thắng cản phá trên mức trung bình", Maignan là một thủ môn thuộc nửa dưới ở Serie A mùa trước. Sự sa sút rõ ràng này đã không thuyết phục HLV đội tuyển Pháp Didier Deschamps thay thế Maignan bằng người thay thế Donnarumma tại PSG, Lucas Chevalier.

Được mệnh danh là một thủ môn có phong cách khác với Donnarumma, việc Chevalier đến từ Lille không được đặt trong bối cảnh một cuộc đàm phán hợp đồng kéo dài giữa PSG và người đại diện Enzo Raiola, vốn kéo dài suốt mùa Xuân và cho đến tận Club World Cup. Đây là lúc khả năng khó xử là Donnarumma sẽ thi đấu hết năm cuối hợp đồng mà không ký gia hạn xuất hiện, cùng với viễn cảnh anh sẽ ra đi dưới dạng cầu thủ tự do vào năm 2026.

Thay vào đó, người ta chú trọng nhiều hơn vào những thiếu sót rõ ràng của Donnarumma khi có bóng trong chân, mặc dù Chevalier có xếp hạng thấp hơn người tiền nhiệm tại Parc des Princes về các chỉ số như tỷ lệ chuyền bóng chính xác, chuyền bóng dưới áp lực, chuyền dài và xG kiến tạo trong Ligue 1 mùa trước. 

Dù Donnarumma cao 1,96 m có vẻ vụng về khi có bóng, anh thực tế không tệ chút nào. Điều thú vị là liệu Donnarumma có đủ giỏi theo cách mà Guardiola thường muốn hay không? Mạng xã hội và giới bình luận đã quyết định rằng anh không đủ giỏi.

Nếu Donnarumma gia nhập Real Madrid hoặc Atletico Madrid, có lẽ khả năng phân phối bóng của anh sẽ ít gây ra vấn đề hơn. Ví dụ, dưới thời Carlo Ancelotti trong quá khứ và Diego Simeone ở hiện tại, kỳ vọng đối với Thibaut Courtois và Jan Oblak là trở thành thủ môn; tức là để giữ gôn, và sự đồng thuận, trong thế giới thực, là giữ gôn phải luôn được đặt lên hàng đầu, khả năng kiến tạo chỉ là thứ hai. Tuy nhiên, trong thời gian Guardiola ở City, ấn tượng được đặt ra là giữ gôn là chưa đủ.

Ông đã tạo ra một kỳ vọng khi, hành động đầu tiên của ông tại City, là loại bỏ một thủ môn giỏi cản phá như Joe Hart để lấy một người chơi bóng như Claudio Bravo. Điều đó đã không hiệu quả. Sau đó là những người Brazil. Ederson tại City và Alisson tại Liverpool đã thiết lập những tiêu chuẩn mới ở Anh. Họ là những cầu thủ ngoài sân có găng tay, những người giải tỏa áp lực và cung cấp kiến tạo. Một thế hệ thủ môn mới cũng có thể làm những điều cũ. Một điều bình thường mới không nên được coi là bình thường.

Nếu chúng ta nhìn vào hai nhà vô địch Champions League gần đây nhất - Real Madrid và PSG - Courtois và Donnarumma đã là những nhân vật chính nổi bật với khả năng cản phá cú sút siêu phàm ở một đầu sân và những cầu thủ rê bóng đầy rủi ro, gây bất ổn ở đầu sân kia. Có lẽ trong một thế giới không có một tiền đạo có thể chơi như một tiền vệ, không có Kevin De Bruyne và Rodri, Guardiola đang thừa nhận rằng một City hỗn loạn hơn, một City ít có khả năng kiểm soát liên tục như xưa, một City dễ để mất bóng hơn, cần một Donnarumma.

"Khi một CLB như Man City rất muốn bạn, điều đó có nghĩa là bạn đã làm một công việc tốt", Donnarumma nói sau khi hoàn tất vụ chuyển nhượng trị giá 25.9 triệu bảng. "Được một trong những HLV giỏi nhất thế giới muốn là một cảm giác không thể diễn tả được".

Nếu đây là cách City phát triển, thì có lẽ sự đánh đổi giữa khả năng phân phối bóng và cản phá cú sút sẽ mang lại lợi ích ròng. Thành công gần đây của PSG và Real củng cố châm ngôn cũ của Pantaleo Corvino được Antonio Conte gợi lên tại Tottenham: "Bạn có thể cưới nhầm người phụ nữ, nhưng bạn không thể ký hợp đồng nhầm thủ môn hoặc tiền đạo".

Donnarumma, ở một khía cạnh nào đó, là Haaland của các thủ môn. Những thiếu sót của anh bị phóng đại.