Sơ đồ 3 hậu vệ – dũng cảm hay cố chấp?

Amorim từng được ca ngợi là chiến lược gia trẻ tuổi xuất sắc với triết lý rõ ràng, đặc biệt là hệ thống 3-4-3 (hoặc 3-4-2-1) mang lại thành công vang dội tại Sporting Lisbon. Tuy nhiên, khi đem sơ đồ này đến Premier League – một môi trường khác biệt hoàn toàn – ông lại gặp vô vàn khó khăn.

Man United không có đủ chất lượng để vận hành thành công sơ đồ ba hậu vệ. Việc "cố đấm ăn xôi" với hệ thống này khiến MU thường xuyên rơi vào trạng thái mất cân bằng. Trong những trận đấu lớn hoặc khi đối thủ pressing tầm cao, tuyến giữa và hàng phòng ngự của Quỷ đỏ dễ dàng rối loạn. 

Trận thua Tottenham ở chung kết Europa League là minh chứng rõ nhất: MU cầm bóng nhiều hơn nhưng thiếu ý tưởng triển khai và dứt điểm, trong khi hàng thủ để lộ quá nhiều khoảng trống ở hai biên – yếu huyệt cố hữu của hệ thống 3 hậu vệ khi không được vận hành trơn tru.

Khả năng điều chỉnh chiến thuật thiếu linh hoạt

Một điểm trừ khác trong cách huấn luyện của Amorim chính là sự cứng nhắc trong thay đổi chiến thuật. Dù từng được kỳ vọng sẽ đưa MU thoát khỏi sự bất ổn dưới thời Erik ten Hag, nhưng những gì Amorim thể hiện lại không khác biệt quá nhiều – thậm chí còn khiến đội bóng sa sút về thành tích.

Trong suốt mùa giải, hiếm khi người ta thấy Amorim từ bỏ sơ đồ ba trung vệ, dù MU đối mặt với những chấn thương liên tục ở hàng thủ và sự thiếu ổn định của các wing-back. Hệ quả là MU kết thúc Premier League 2024/25 với vị trí thứ 16, thấp nhất trong lịch sử kỷ nguyên hiện đại của CLB – một cơn ác mộng thực sự.

So sánh với những HLV đương nhiệm như Mikel Arteta (Arsenal) hay Unai Emery (Aston Villa), Amorim tỏ ra kém linh hoạt và ít sáng tạo hơn trong việc điều chỉnh để phù hợp với từng đối thủ. Điều này khiến MU dễ bị "bắt bài" và trở nên đơn điệu trong lối chơi.

Dấu hỏi về khả năng quản lý nhân sự

Dù còn non kinh nghiệm tại đấu trường khắc nghiệt như Premier League, Amorim vẫn cho thấy điểm sáng trong quản lý nhân sự và tạo dựng niềm tin cho cầu thủ trẻ. Ông mạnh dạn trao cơ hội cho Garnacho, Amad Diallo, Kobbie Mainoo – những cái tên được kỳ vọng sẽ là tương lai của MU.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, cách xử lý những "cái tôi lớn" hoặc những trụ cột sa sút phong độ lại khiến Amorim gặp khó. Mối quan hệ với Jadon Sancho, Antony hay Marcus Rashford được cho là không thật sự tốt, dẫn đến tình trạng "phòng thay đồ chia rẽ" – điều mà bất kỳ HLV nào đến Old Trafford cũng phải đối diện.

Một HLV tại MU không chỉ cần giỏi chiến thuật, mà còn phải biết cách dung hòa giữa ngôi sao, truyền thống và sức ép từ truyền thông. Đó là nơi Sir Alex Ferguson từng xuất sắc, còn Amorim – như chính ông thừa nhận – vẫn đang học hỏi.

Cơ hội hay thách thức trong mùa giải tới?

Sau thất bại trong trận chung kết Europa League, Amorim đã thẳng thắn thừa nhận trách nhiệm và cho biết ông sẵn sàng rời khỏi vị trí nếu ban lãnh đạo hoặc người hâm mộ không còn tin tưởng vào ông. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ mong muốn tiếp tục công việc và tin tưởng vào khả năng xây dựng lại đội bóng.

Ban lãnh đạo MU vẫn công khai bảo vệ Amorim, cho rằng ông xứng đáng có thêm thời gian. Tuy nhiên, theo nhận định từ Marca, sự ủng hộ đó chỉ là tạm thời, và kết quả đầu mùa 2025/26 sẽ là "phán quyết cuối cùng".

Để thành công, Amorim cần 3 điều.

Thứ nhất là bổ sung lực lượng phù hợp: Một trung vệ thuận chân trái chất lượng, một wing-back đẳng cấp và tiền vệ trụ có khả năng chơi bóng từ tuyến dưới.

Thứ hai là ông cần linh hoạt về mặt chiến thuật hơn. Chiến lược gia người Bồ Đào Nha cần sẵn sàng chuyển sang sơ đồ 4 hậu vệ khi cần thiết, nhất là trong các trận đấu gặp đối thủ pressing cao hoặc có tốc độ biên tốt.

Và điều thứ 3 là Amorim cần cải thiện tâm lý và tinh thần cầu thủ. Ông cần đưa ra thông điệp rõ ràng, tái thiết lại phòng thay đồ, xây dựng lại bản sắc chiến thắng – điều vốn đã bị mai một từ lâu.

Amorim có phù hợp với MU?

Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ. Ruben Amorim là một chiến lược gia tiềm năng, có triết lý rõ ràng, giàu đam mê và khát vọng. Nhưng Premier League không phải sân chơi của lý tưởng – mà là thực tế khắc nghiệt.

MU cần một người không chỉ có tầm nhìn, mà còn đủ linh hoạt để thích nghi, đủ bản lĩnh để đối mặt áp lực, và đủ khéo léo để kiểm soát một đội bóng nhiều "cá tính lớn". 

Nếu Amorim không thể thích ứng nhanh chóng, việc ban lãnh đạo đặt niềm tin vào ông sẽ trở thành canh bạc nguy hiểm, chứ không phải bước đi chiến lược.