Những ai chứng kiến sự kiện kỳ lạ đó sẽ không bao giờ quên ngày định mệnh: Paris, ngày 12/7/1998 - trận chung kết FIFA World Cup.

Lịch sử ghi nhận trận đấu này kết thúc với tỷ số 3-0 cho Zinedine Zidane và đội tuyển Pháp, mang đến những màn ăn mừng cuồng nhiệt trên đại lộ Champs-Elysees của đội chủ nhà. Đây là trận chung kết World Cup duy nhất mà Brazil để thua trong giai đoạn từ 1994 đến 2002. Nhưng đằng sau đó là một câu chuyện còn kịch tính hơn, và phần lớn diễn biến ly kỳ xảy ra trước lúc bóng lăn.

BLV huyền thoại của BBC, John Motson - người từng tường thuật 10 kỳ World Cup - đã tóm lược khoảnh khắc này: "Danh sách đội hình được nhân viên phát ra như thường lệ, và kìa, tên Ronaldo không có trong đó. Ai nhìn vào tờ giấy cũng có cùng phản ứng. Mọi người đứng dậy, vẫy tay, hỏi chuyện gì đang xảy ra. Cả khán đài như hỗn loạn suốt một quãng thời gian dài".

Ronaldo khi đó là siêu sao số một của bóng đá thế giới, người mà cổ động viên Brazil tin tưởng sẽ đưa họ đến chức vô địch thế giới lần thứ 5. Ý nghĩ về việc Ronaldo không ra sân gần như là điều không tưởng, giống như việc Argentina đá chung kết World Cup mà Lionel Messi bất ngờ bị gạch tên, không hề có dấu hiệu chấn thương hay vấn đề gì trước đó.

Motson nhớ lại, đồng nghiệp Ray Stubbs khi ấy chạy đi hỏi Pele trong phòng bình luận. Pele chỉ nhún vai và nói không biết gì. Khoảng nửa giờ sau, danh sách đội hình mới được đưa ra: Ronaldo sẽ đá chính với áo số 9. Nhưng cho tới khi trọng tài thổi còi khai cuộc, không ai chắc chắn "Người ngoài hành tinh" có thật sự thi đấu hay không.

Sự hỗn loạn khiến báo chí toàn thế giới đưa ra hàng loạt giả thuyết: lỗi đánh máy? Chiêu tâm lý để làm rối loạn đội chủ nhà Pháp? Hay một trò đùa lớn nhất lịch sử World Cup, như Gary Lineker đã mô tả? Những dấu hiệu bất thường không chỉ ở đội hình, bởi đội tuyển Brazil còn không ra sân khởi động, điều cực kỳ hiếm ở một trận chung kết.

Sự thật sau này mới hé lộ: buổi chiều hôm đó, Ronaldo bị co giật trong phòng, bất tỉnh vài phút. Bạn cùng phòng với anh, Roberto Carlos lập tức gọi bác sĩ. Ronaldo được đưa đến bệnh viện, trải qua hàng loạt xét nghiệm và điều trị trong 3 giờ, song không tìm ra nguyên nhân.

Dida, thủ môn dự bị của Brazil lúc đó, kể lại: "Khi tôi tới phòng ăn, bầu không khí khác hẳn, im lặng hoàn toàn. Ai đó nói: 'Ronaldo không khỏe, đã vào bệnh viện'". 

Ronaldo từng nói với BBC vào năm 2014 rằng anh đã dành 3 tiếng trong bệnh viện, làm "mọi xét nghiệm mà bạn có thể tưởng tượng". Đã có những cuộc kiểm tra, đã có thuốc men, song cuối cùng thì chẳng có kết luận nào. Ronaldo nói: "Cứ như thể cơn co giật chưa từng xảy ra".

"Cho đến giờ vẫn chẳng ai biết vì sao và bằng cách nào chuyện đó lại xảy ra", Dida giải thích. "Khi tôi đến sân vận động, cậu ấy vẫn còn ở bệnh viện. Tất cả chúng tôi đều lo lắng và buồn cho cậu ấy. Chúng tôi không rõ chuyện gì đang diễn ra".

Không có nhạc trên xe buýt ra sân, toàn đội lo lắng. Khi Ronaldo trở lại và nói muốn thi đấu, cả đội bùng nổ vui mừng - anh là người có thể thay đổi mọi thứ.

HLV Mario Zagallo khó lòng từ chối, Edmundo - người được xếp đá thay - lại trở về ghế dự bị. Kế hoạch chiến thuật bị đảo lộn chỉ vài giờ trước trận, không còn thời gian điều chỉnh. Kết quả, hàng thủ Brazil lúng túng, để Zidane ghi 2 bàn từ các quả phạt góc. Ronaldo, mới 21 tuổi nhưng đã 2 lần giành Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, hoàn toàn mờ nhạt.

Sau trận, nhiều giả thuyết âm mưu xuất hiện, như việc tin đồn Nike ép Ronaldo ra sân vì lý do thương mại, thậm chí có phiên điều trần của chính phủ Brazil, nhưng không tìm thấy bằng chứng.

Bốn năm sau, Motson lại tường thuật chung kết World Cup - lần này ở Yokohama, nơi Ronaldo ghi 2 bàn vào lưới Đức, hoàn tất màn trở lại ngoạn mục sau chấn thương đầu gối và "cơn ác mộng Paris".

Ronaldo kể rằng hôm diễn ra trận chung kết World Cup 2002, anh không dám ngủ trưa vì sợ cơn co giật tái diễn. Dida - lúc này là bạn cùng phòng - đã giúp Ronaldo thư giãn bằng cách trò chuyện, chơi golf trong khách sạn.

"Khi ấy tôi nói: 'Yên tâm, lần này cậu không ở cùng Roberto Carlos đâu!'", Dida đùa. Kết quả, Ronaldo ngủ ngon, thức dậy sảng khoái, ghi 2 bàn và đưa Brazil lên đỉnh thế giới.

Sự kiện ngày 12/7/1998 cho đến nay vẫn là một bí ẩn lớn, nhưng với Ronaldo, chức vô địch vào năm 2002 chính là lời giải của riêng anh - khép lại câu chuyện về "tiền đạo biến mất" đầy kỳ quặc ở Paris.

Ronaldo bác bỏ thuyết âm mưu
Trả lời tạp chí Financial Times năm 2020 về "nghi án động kinh" của mình năm xưa, Ronaldo nói: "Tôi nghĩ người ta luôn thích thuyết âm mưu, nhưng đó đơn giản không phải trận đấu tốt nhất của tôi. Tôi đã cố gắng chiến đấu, cố gắng chạy và sẵn sàng ra sân. Thỉnh thoảng có những ngày bạn cảm thấy mình chơi thật tệ và có những ngày bạn thấy mình chơi thật tốt. Mọi thứ rất khó giải thích".