Người mở đường là Dino Da Costa, huyền thoại thập niên 1950, người vẫn giữ kỷ lục ghi bàn trong các trận derby Roma vs Lazio: 12 bàn. Nhiều năm sau, người ta đồn ông từng định đi tu. Ông chỉ mỉm cười bảo, đó là tin đồn do "phe Lazio" tung ra. Trên sân, ông là tay săn bàn cừ khôi, để lại dấu ấn đầu tiên của Brazil tại thủ đô nước Ý.

Nhưng biểu tượng lớn nhất, không ai khác ngoài Paulo Roberto Falcao, "Il Divino", "Vị vua thứ tám của Roma". Ông đến vào năm 1980, nhanh chóng trở thành linh hồn nơi tuyến giữa, dẫn dắt Roma vô địch Serie A 1983. Tình huống không sút luân lưu trong trận chung kết C1 năm 1984 với Liverpool mãi là điều tiếc nuối, nhưng tình yêu người Roma dành cho Falcao thì bất tử.

Đồng đội Falcao là Toninho Cerezo, mẫu tiền vệ công-thủ toàn diện, người từng nói “Trái tim của Chúa cũng mang màu áo Roma”. 3 năm tại Olimpico, Cerezo trở thành nhân vật văn hóa đại chúng, đến mức được nhắc trong phim “Vacanze di Natale” năm 1983.

Nhưng không phải người Brazil nào cũng tỏa sáng. Jorge Andrade, hậu vệ đến từ Flamengo, chỉ chơi 9 trận rồi trở về. Biệt danh “Er Moviola”, ám chỉ tốc độ chậm đến mức như đang xem lại băng hình, phản ánh rõ sự thất vọng. Tương tự là Renato Portaluppi, cầu thủ tự nhận có "hơn ngàn người tình", đến Trigoria bằng trực thăng, nhưng rời đi trong thất vọng và bị CĐV chế nhạo bằng biểu ngữ.

Trái ngược, Aldair là tấm gương trung thành. 13 năm cống hiến, từng là đội trưởng trước khi trao lại băng cho Totti. Aldair từng vô địch World Cup 1994 với Brazil, và cùng Roma nâng Scudetto 2001. Anh là biểu tượng phòng ngự, vững vàng và chuẩn mực.

Một hậu vệ phải huyền thoại khác: Cafu. Anh khắc tên mình vào lòng người Roma với 3 pha tâng bóng qua đầu trước Nedved ở derby Rome. Cafu chính là mảnh ghép hoàn hảo bên hành lang phải thời Capello, giành Scudetto 2001. Ít ai biết, chính Falcao là người giới thiệu Cafu tới Roma.

Không may mắn như vậy là Cicinho, T năng cũ của Real Madrid, nhưng đến Roma trong giai đoạn sa sút và nghiện rượu. “Tôi từng thấy Chúa sau 18 ly caipirinha và 14 chai bia,” anh kể. Dưới thời Ranieri, Cicinho sa sút và mất phong độ, phần vì chấn thương, phần vì những "con quỷ" trong cuộc sống cá nhân.

Một bản hợp đồng kỳ vọng khác là Julio Baptista. Được mua từ Real như một “con thú” tấn công, nhưng phần lớn thời gian anh gây thất vọng. Dù từng ghi bàn quyết định trong derby và thực hiện siêu phẩm móc bóng trước Torino, người hâm mộ vẫn nhớ anh qua những câu bình luận đầy tức giận của bình luận viên Carlo Zampa: “Chuộc lỗi đi, Julio” hay “Cút đi, tôi không muốn nhìn thấy anh nữa”.

Ngược lại, Marquinhos là món hời của Walter Sabatini. Mua với giá dưới 1 triệu euro năm 2012, cậu bé 18 tuổi lập tức chứng minh mình là trung vệ chững chạc, điềm tĩnh và đầy bản lĩnh. Chỉ sau một mùa, cậu được PSG mua về và trở thành trụ cột của đội tuyển Brazil suốt thập kỷ sau đó.

Roma còn chứng kiến nhiều người Brazil khác: Rodrigo Taddei luôn cháy hết mình, Doni xây dựng đế chế ở Mỹ sau khi giải nghệ, Maicon tái hiện phong độ thời Inter, còn Adriano thì... vẫn là Adriano. Có cả những cái tên bị lãng quên như Fabio Junior, "Ronaldo mới" được mua với giá gần 40 tỷ lire, ghi 4 bàn rồi biến mất.

Và đừng quên những Assuncao, Lima, Juan, Julio Sergio, Paulo Sergio hay “kẻ phản bội” Emerson, người rời Roma sang Juventus và mãi mãi bị la ó mỗi lần trở lại Olimpico.

Mỗi người để lại một câu chuyện riêng: vui, buồn, huyền thoại hay tai tiếng. Nhưng họ cùng góp phần làm nên một chương Brazil trong lịch sử AS Roma đầy màu sắc, đầy cảm xúc.

Chuyển động Roma Hè 2025
Đến: Wesley (từ Flamengo, 25 triệu euro), Neil El Aynaoui (Lens, 23,5), Evan Ferguson (Brighton, mượn phí 3 triệu euro)
Đi: Enzo Le Fee (đến Sunderland, 23), Samuel Dahl (Benfica, 9), Nicola Zalewski (Inter Milan, 6,3), Leandro Paredes (Boca Juniors, 3), Eldor Shomurodov (Basaksehir, mượn phí 3 triệu euro), Tammy Abraham (Besiktas, mượn phí 2 triệu euro).