Scott Parker, David Moyes, Eddie Howe và Graham Potter phải gánh vác trách nhiệm nặng nề, làm thế nào để người Anh không tụt hậu ngay tại chính nước Anh. Nhưng nhiệm vụ đó dường như là quá sức khi mà xu hướng sử dụng HLV hiện nay của Ngoại hạng Anh vẫn là những "bộ não" tới từ Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.

Thật vậy, có tới 8 chiến lược gia tới từ 2 đất nước trên, chiếm tới 40% tổng số HLV Premier League. Trong số này, Tây Ban Nha gần như là nhóm thống trị với những cái tên Pep Guardiola, Mikel Arteta, Unai Emery và Andoni Iraola. Trong khi đó, người hàng xóm Bồ Đào Nha trông giống những kẻ thách thức, với các đại diện Marco Silva, Nuno Espirito Santo, Vitor Pereira và đặc biệt là Ruben Amorim.

Sự thống trị của nhóm này thể hiện qua việc họ chiếm 4 suất trong Top 7 mùa trước. Với việc cả 8 người đều giữ được ghế và tiếp tục chính chiến trong mùa này, có thể khẳng định vận mệnh Premier League vẫn nằm trong tay những người thuộc bán đảo Iberia.

Nhìn vào nhóm chiến lược gia ưu tú này, có thể chia làm 3 dạng rõ rệt. Đầu tiên là những HLV sở hữu triết lý và bản sắc rất rõ ràng như Guardiola, Emery và Arteta. Pep thì khỏi phải nói, không quá khi gọi cựu HLV Barca là "ông hoàng" tạo xu hướng cho cả thế giới.

Với tiki-taka và bóng đá kiểm soát, Pep đã cùng Man City thống trị cả thập kỷ qua tại nước Anh. Có những thời điểm City đi xuống và tưởng như triều đại của Guardiola sẽ chấm dứt, nhưng ông vẫn chọn ở lại để chiến đấu. Đây là một tin vui không chỉ cho fan Man City mà còn của những người yêu cái đẹp, khi mà Pep vẫn chưa hết động lực và sẵn sàng làm mới bản thân.

Chính sự gan lỳ của Pep đã khiến đối thủ không đội trời chung Jurgen Klopp phải nản lòng, đồng thời tạo ra niềm cảm hứng bất tận cho Arteta. Đây chính xác là học trò ruột của Pep, khi mà Arteta nắm trọn những yếu quyết của bóng đá kiểm soát và thêm thắt tính thực dụng của mình.

Với thành tích 3 lần về nhì, đó không phải một danh hiệu, nhưng cũng là sự ghi nhận dành cho những gì Arteta đã cải tạo Arsenal. Kể từ khi Mikel lên nắm quyền, Pháo thủ đã hoàn toàn lột xác, trở thành một kẻ thách thức thực sự, dám chơi và biết thắng. Arteta tự tin ông đã sử dụng đúng công thức chiến thắng và chỉ còn thiếu một chút may mắn, hoặc nhân sự, để đến cái đích cuối cùng.

Ở dưới tầm 2 người này một chút, Emery có vẻ quen thuộc với những dự án nhỏ hơn. Nhưng nhìn cách Aston Villa "lùa" cả Big 6 trong mùa trước, có thể thấy tầm vóc của Emery không tầm thường. Cách chơi của Emery rất rõ ràng, chú trọng vào phòng ngự chặt và chuyển đổi trạng thái thật nhanh. Với nhân sự của Villa, khó lòng đòi hỏi một HLV nào có thể làm tốt hơn vị trí thứ 5 của Emery.

Tiếp đó, chúng ta đến với nhóm thứ 2, với những người tiêu biểu là Iraola, Marco Silva và Amorim. Đây là nhóm chiến lược gia cấp tiến, với người già nhất mới chỉ 48 tuổi. Không chỉ trẻ về thể chất, họ cũng trẻ về tư duy.

Điểm giống nhau của 3 người này là đều đầy hoài bão, đam mê, sự chi tiết và cầu toàn. Ngoại trừ Amorim, phần lớn nhóm này vẫn chưa giành được danh hiệu lớn nào, từ đó tạo ra sự thôi thúc không ngừng.

Đơn cử như Iraola. Sự nghiệp huấn luyện của người đàn ông sinh năm 1982 này khá ngắn, mới bắt đầu từ 2018. Bournemouth mới là đội bóng thứ 4 trong sự nghiệp của Iraola và là đội thứ 2 chơi ở hạng đấu cao nhất. Thế nhưng, chỉ trong một thời gian ngắn, Iraola đã đưa họ từ một tập thể mới thăng hạng lên Premier League mùa 2022/23 thành đội bóng đứng thứ 9 mùa trước. Bournemouth đã đi từ thứ 15 (2022/23), lên 12 (2023/24), và mới nhất là thứ 9 (2024/25). Hai mùa gần nhất là dưới sự dẫn dắt của Iraola.

Tuy nhiên, Amorim mới là cái tên đáng chú ý nhất trong nhóm này. Bản lĩnh của ông thầy sinh năm 1985 này thể hiện qua từng chi tiết. Đầu tiên là dám nhận việc ở một môi trường độc hại như MU, tiếp đến là thừa nhận mình có nửa mùa giải tồi tệ. Nhưng tất cả đều lép vế trước việc Amorim sẵn sàng thôi việc và không nhận bồi thường nếu bị BLĐ MU sa thải sau trận chung kết Europa League, và khẳng định sẽ không bao giờ thay đổi triết lý của mình.

Trong thời đại chuyển giao, MU rất cần những gã bướng bỉnh như thế này. Old Trafford từ lâu đã thiếu những cá tính mạnh và với một người dám nghĩ dám làm như Amorim, Quỷ đỏ đột nhiên nguy hiểm hơn bội phần.

Cuối cùng là nhóm "nhỏ mà có võ", bao gồm Santo và Vitor Pereira. Bộ đôi này đều đang trong những dự án rất nhỏ của Wolves và Nottingham. Nhờ có sự xuất hiện của Pereira vào tháng 12 năm ngoái, Wolves mới có thể trụ hạng thành công.

Trong khi đó, Santo khiến cho đội bóng cũ Tottenham phải há mốc mồm thán phục khi đưa Forest bay cực cao trong mùa trước và từng là thành viên thường trực của Top 4. Dẫu rằng cuối mùa thầy trò Santo chơi xuống sức và chỉ cán đích thứ 7, đó vẫn là một thành tích quá đỗi tuyệt vời với tập thể mùa trước chỉ đứng thứ 17.

Tựu chung lại, cả 8 HLV này, mỗi người một vẻ, đeo đuổi những mục tiêu riêng, nhưng đều tựu chung ở sự phá cách và bản lĩnh. Họ đang tạo ra xu thế không thể ngăn cản ở nước Anh, lấy chuyển đổi trạng thái nhanh là lẽ sống. 

Dẫu biết những tính toán trên sa bàn đôi khi không khớp với thực tế trên sân cỏ, nhưng những chiến lược gia đến từ bán đảo Iberia này vẫn là một trong những điều đáng xem nhất của Premier League 2025/26.